6 przepisów na rozwijanie kreatywności

Jednym z najczęstszych mitów na temat kreatywności jest przekonanie, że jest to coś wyjątkowego i tylko nieliczni ludzie ją posiadają. Chociaż często myślimy o zdolnościach twórczych jako o naturalnym talencie, który niektórzy mają, a inni nie. Badania wskazują, że zarówno kreatywność, jak i brak kreatywności są nabyte. Kreatywność i zdolność do innowacji są jak mięśnie - im więcej ich używamy, tym są silniejsze. Myślimy, że tylko Einstein, Bach i Van Gogh posiadali geniusz twórczy. W rzeczywistości to nieprawda!

Dzisiaj badacze intensywnie studiują kreatywność i wiele z tego, co myślimy, że wiemy na ten temat, okazuje się często błędne. Istnieją jednak konkretne nawyki i cechy, których każdy może użyć, aby odblokować swój twórczy geniusz.

Wyzwól twórczość od potrzeby sukcesu

Z teoretycznego punktu widzenia, wykonywanie większej ilości pracy twórczej i tworzenie bogatego portfolio wydaje się łatwe, jednak w rzeczywistości jest wyzwaniem. Głównym powodem jest to, że nie tolerujemy w sobie tworzenia byle czego. Jak mówi James Clear: „w każdym twórczym przedsięwzięciu musisz dać sobie pozwolenie na tworzenie śmieci. Nie ma innego wyjścia. Czasami musisz napisać 4 okropne strony, tylko po to, by odkryć, że napisałeś jedno dobre zdanie w drugim akapicie trzeciej strony.” W ‘Wojnie sztuki’ Steven Pressfield wyjaśnia to w następujący sposób: „Amator nadmiernie utożsamia się ze swoim hobby, swoją artystyczną aspiracją. Definiuje się przez nią. Jest muzykiem, malarzem, dramaturgiem. A opór to uwielbia. Opór wie, że amatorski kompozytor nigdy nie napisze swojej symfonii, ponieważ jest zbyt zaangażowany emocjonalnie w jej sukces i zbyt przerażony jej porażką. Amator traktuje to tak poważnie, że sytuacja dosłownie paraliżuje go.”

Problem polega na tym, że zostaliśmy wychowani w przekonaniu, że nasz sukces i poczucie własnej wartości zależy od naszych zwycięstw. Z tego powodu Pressfield mówi, że musimy przejść od podejścia amatora do podejścia profesjonalisty. Tylko wtedy możemy tworzyć naprawdę kreatywne prace. „Opór chce, abyśmy oparli naszą wartość, naszą tożsamość, nasz powód bycia, na reakcji innych na naszą pracę. Opór wie, że nie możemy tego znieść. Nikt nie może. Profesjonalista za to ignoruje krytyków. Nawet ich nie słyszy. Krytycy są bowiem nieświadomymi rzecznikami oporu.”

Ponoś kreatywne porażki

Odporność jest praktycznie warunkiem wstępnym do osiągnięcia sukcesu twórczego, mówi psycholog Scott Barry Kaufman. Praca twórcza często opisywana jest jako proces nieustannego ponoszenia porażek, aż do znalezienia czegoś, co się przyjmie, i twórcy - przynajmniej ci odnoszący sukcesy - uczą się nie traktować porażki zbyt osobiście. „Twórcy ponoszą porażki, a naprawdę dobrzy twórcy bardzo często doznają niepowodzeń”, napisał Steven Kotler, współpracownik Forbesa, w artykule o twórczym geniuszu Einsteina.

 Sposobem na stanie się kreatywnym jest tworzenie dużo, a sposób na tworzenie dużo to dać sobie pozwolenie na tworzenie ‘śmieci’. Ostatecznie wszyscy zapomną o tych nieudanych rzeczach, ale zapamiętają najlepsze prace. Zobowiąż się do ciągłego działania, a wkrótce staniesz się wystarczająco dobry, potem dobry i z czasem świetny. Wydając obszerny dorobek twórczy, zniwelujesz różnicę między wspaniałymi pracami, a tymi o mniejszej wartości.

Dostrzeż niewidzialne

Jeśli jest coś, co wyróżnia wysoce kreatywnych ludzi od innych, to zdolność dostrzegania możliwości tam, gdzie inni ich nie widzą. Słowami Steve'a Jobsa: „Kiedy pytasz kreatywnych ludzi, jak coś zrobili, czują się trochę winni, ponieważ tak naprawdę tego nie zrobili, po prostu coś zobaczyli. Po pewnym czasie wydawało się to dla nich oczywiste. Dzieje się tak, ponieważ potrafili połączyć doświadczenia, które mieli, i syntetyzować nowe rzeczy.” Trzeba zdać sobie sprawę, że kreatywność polega na tworzeniu nowych połączeń ze starymi pomysłami.

Łączenie ze sobą dwóch istniejących pomysłów w sposób, który dotąd nie istniał. Każdy nowy pomysł to po prostu kombinacja innych koncepcji, myśli lub spostrzeżeń. Dlatego Austin Kleon pisze, że „kiedy ludzie nazywają coś 'oryginalnym', dziewięć na dziesięć razy po prostu nie znają odniesień lub oryginalnych źródeł, które się za tym kryją.” Stąd jego zalecenie - kradnij jak artysta. Kreatywni ludzie zawsze szukają czegoś do zaczerpnięcia od innych. Aby znaleźć coś wartego zastosowania we własnej twórczości, trzeba szukać we właściwych miejscach. Zawsze szukaj rzeczy, które można połączyć i kombinować. Jakość informacji, które przyswajasz, determinuje jakość pracy, którą stworzysz.

Jednym ze sposobów na znalezienie wartościowych pomysłów jest eksplorowanie różnych wariantów danego pomysłu. Kleon nazywa to ‘rozwidleniem’: „Studiuj jednego artystę... Zbadaj wszystko, czego można się o nim dowiedzieć. Następnie znajdź trzech ludzi, których ten artysta podziwiał i dowiedz się o nich wszystkiego. Powtarzaj to tyle razy, ile możesz.” Kreatywni ludzie aktywnie poszukują najlepszych pomysłów z różnych źródeł. Zawsze coś badają i próbują łączyć różne elementy. To właśnie jedna z metod na znalezienie wartościowych pomysłów, ale nie jedyna. Istnieje bowiem wiele innych sposobów.

Nie czekaj na inspirację

James Clear twierdzi, że „nie ma lepszego sposobu na odkrycie geniuszu twórczego niż zmuszanie się do regularnego tworzenia”. Ciągłe praktykowanie różnych umiejętności to jedyny sposób, by stać się w niej naprawdę dobrym. Inspiracja nie przyjdzie, gdy na nią czekasz. Nie czekaj na inspirację, by myśleć kreatywnie i generować wartościowe pomysły. Ustal harmonogram swojej pracy. Po regularnej pracy przez jakiś czas, coś na pewno się pojawi. Kreatywność to nie tylko pomysły, które przychodzą do głowy, to proces. Bądź cierpliwy, by być twórzczym. Nie czekaj tylko na ten moment, gdy wejdziesz do łazienki i krzykniesz ‘Eureka!’.

Kreatywność nie przychodzi łatwo. Ważne jest, aby stworzyć harmonogram, na którym można polegać. Malarz Chuck Close miał następujące przekonanie w tej kwestii: „Inspiracja jest dla amatorów - reszta z nas po prostu przychodzi i pracuje. I wierzy, że działalność sama w sobie wyda coś i że dzięki pracy natkniesz się na inne możliwości i otworzysz inne drzwi, o których nigdy byś nie pomyślał, siedząc i czekając na świetny 'pomysł artystyczny'... Jeśli wytrwasz, dotrzesz gdzieś.”  Kreatywność to proces. Nigdy o tym nie zapominaj. Zdecyduj, w czym chcesz być dobry, ustal plan i trzymaj się go, bez względu na to, jak będzie to trudne.

Narzuć sobie pomocne ograniczenia

Musisz być bardziej pomysłowy, gdy masz mniej zasobów, ponieważ musisz zrobić więcej z mniejszymi środkami, co w pewien sposób stymuluje proces twórczy. David Burkus pisze w swojej książce: „Wielu najbardziej płodnych i kreatywnych ludzi rozumie, jak przytłaczający może być pusty arkusz...

Wszyscy twórcy potrzebują pewnych ograniczeń. Wszyscy artyści potrzebują struktury. Niektóre z najbardziej kreatywnych wierszy powstają w ramach ustalonych form, takich jak japońskie haiku czy angielski sonet”. Według Austina Kleona: „Nie ma niczego bardziej paraliżującego niż myśl o nieskończonych możliwościach. Najlepszym sposobem na przełamanie blokady twórczej jest po prostu nałożenie na siebie pewnych ograniczeń”. Kontynuuje on, wyjaśniając, jak ‘mniej’ może nam pomóc: „Po pierwsze, aby stać się naprawdę dobrym w pracy twórczej, potrzeba dużo czasu i uwagi, co oznacza, że trzeba wyeliminować wiele zbędnych rzeczy ze swojego życia, aby mieć ten dodatkowy czas i uwagę. Po drugie, kreatywność w naszej pracy często polega na tym, co wybieramy do pominięcia, a nie na tym, co zostawiamy - na tym, co nie jest wypowiedziane, a co jest wypowiedziane, co nie jest pokazane, a co jest.”

Ograniczenia nie są wrogiem. Wielu twórców to zrozumiało i dzięki nim stworzyło wartościowe dzieła właśnie wykorzystujące narzucone sobie granice. Dr. Seuss wziął udział w wyzwaniu, aby napisać książkę dla dzieci zawierającą tylko 50 słów. W rezultacie wydał ‘Green eggs and ham’, które sprzedało się w ponad 200 milionach egzemplarzy. Narzucanie rozsądnych ograniczeń w naszym własnym życiu może prowadzić do bardziej przemyślanego i skutecznego działania.

Poprzyj kreatywne myślenie twórczym działaniem

Daj swojemu pomysłowi, szansę na istnienie poza twoją wyobraźnią. Im częściej realizujesz swoje pomysły, tym mniej cię martwi, gdy nie wychodzą zgodnie z planem i tym częściej odnoszą sukces. Kto wie, być może jesteś o jeden świetny pomysł od osiągnięcia prawdziwego przełomu? Jest całkowicie możliwe, że już miałeś przełomowy pomysł, ale nie zobaczysz go jako przełomowy, dopóki nie podzielisz się swoim dziełem sztuki. Picasso namalował ponad 20 000 prac. Bach komponował nawet całą kantatę na tydzień. Gdy tworzysz tak wiele prac, któraś z nich z pewnością okaże się znakomita. To samo dotyczy wszelkich działań twórczych.

Powszechnie uważa się, że istnieje kompromis między ilością a jakością. Ale ilość rodzi jakość. Działanie twórcze, bez względu na to, jak wydaje się nieudane, jest treningiem i służy stworzeniu czegoś lepszego. Nigdy nie zapominaj: Kreatywność i zdolność do innowacji są jak mięśnie - im więcej ich używamy, tym silniejsze się stają.